Dansprijzen 2021 zijn uitgereikt!

Maastricht, 2 oktober 2021

Gisteravond zijn tijdens Het Nederlandse Dansdagen Gala in Theater aan het Vrijthof de Dansprijzen uitgereikt.
Choreografenduo Emio Greco en Pieter C. Scholten ontvingen de Gouden Zwaan uit handen van minister van Engelshoven, als waardering voor hun grote bijdrage aan de Nederlandse dans. De Zwaan voor Meest indrukwekkende dansproductie werd toegekend aan ‘De Panter’ van Dunja Jocic. Danseres Chloé Albaret kreeg de Zwaan voor Meest indrukwekkende dansprestatie voor haar rol in ‘Aperture’ van Edward Clug. Traditiegetrouw zijn de Zwanen van de Vereniging van Schouwburg- en Concert-gebouwdirecties (VSCD) een belangrijk onderdeel van de Nederlandse Dansdagen.

Choreograaf Dalton Jansen hoorde zijn naam als winnaar van de Prijs van de Nederlandse Dansdagen Maastricht 2021. In zijn dankwoord gaf hij aan de prijs met de twee andere genomineerden, Astrid Boons en Joop Oonk, te delen. De gemeente Maastricht besloot hierop het prijzengeld te verhogen naar €15.000, €5.000 per maker.

Choreograaf/theatermaker Honey Eavis ging met de Prijs van de Nederlandse Dansdagen Jong Publiek 2021 naar huis. Deze stimuleringsprijzen zijn bedoeld om nieuw en innovatief werk te creëren, waarvan het resultaat volgend jaar tijdens de Dansdagen in première gaat. Dat is dit jaar extra bijzonder, omdat de Dansdagen in 2022 haar 25-jarig jubileum viert.

Choreograaf, beeldend kunstenaar en eregast van de Nederlandse Dansdagen 2021, Toer van Schayk, ontving vanavond tijdens Het Nederlandse Dansdagen Gala de eerste Dansspeld als teken van erkenning voor de kennis, wijsheid en eigenzinnigheid die hij al decennialang bijdraagt aan het dansveld. Een sieraad van de dans, voor een sieraad voor de dans, als symbool van continuïteit en het markeren van ons cultureel geheugen. Ontworpen door Trudi van Schaik.

Gouden Zwaan – Emio Greco en Pieter C. Scholten
De Gouden Zwaan is toegekend aan een choreografenduo dat sinds het begin van hun samenwerking in 1995, een onmiskenbare bijdrage leverde aan de Nederlandse dans. Ook speelde de nationale én internationale uitstraling van hun werk een rol. Die reikwijdte werd meteen manifest in hun trilogie ‘Fra Cervello e Movimento’ (tussen brein en beweging). Sindsdien is hun werk een niet aflatende zoektocht naar het intuïtieve lichaam en zijn drijfveren.

De jury: “Emio Greco en Pieter C. Scholten rebelleren tegen de opvatting van het lichaam als ondergeschikt aan de geest. Ons denken heeft het lichaam nodig als onuitputtelijke bron van ervaring en kennis. Hun voorstellingen getuigen van dit voortdurende onderzoek naar de belichaamde ervaring die aan taal voorafgaat. De choreografieën van Emio Greco en Pieter C. Scholten zijn de afgelopen decennia een rijke bron gebleken bij het formuleren van een nieuw dansvocabulaire, door het steeds opnieuw verkennen van de theatrale ruimte tussen betekenis en vorm. Het lichaam van de danser is voor hen een tabula rasa, dat tijdens elke voorstelling een parcours beschrijft rond de vraag wat het betekent om mens te zijn. De intensiteit waarvan hun kunstenaarschap getuigt, heeft de jury doen besluiten hen de Gouden Zwaan toe te kennen.”

Meest indrukwekkende dansproductie – ‘De Panter’ van Dunja Jocic
De livestream van voorstelling ‘De Panter’ toont een man die zijn intrek neemt in een appartement. Maar bestaat het echt of alleen in de digitale wereld? Op een nagenoeg leeg podium weten Dunja Jocic en haar team de situatie bijna tastbaar te maken met de stem van Ramsey Nasr en het uitgekiende lichtontwerp. Ondersteund door de stuwende soundscape zet Jocic een unheimische, beklemmende sfeer neer. In de schaduwen huist een panter, loerend naar zijn prooi. Er dringt een wonderlijk duo het appartement binnen. Soms bewegen zij bijna clownesk, soms dreigend. Ze verschijnen en verdwijnen weer en drijven de man tot waanzin. Een bijzonder innemende Simon Bus danst de centrale rol.

De jury: “Jocic weet haar danstaal feilloos over te brengen op haar dansers, die verschillende dansachtergronden hebben, zonder dat zij hun eigenheid verliezen. De danstaal van Jocic heeft een elektrische geladenheid en een vervreemdende uitwerking. Jocic zorgt ervoor dat de dansers elkaar weten te vinden daar waar het moet, en zij duidelijk gescheiden opereren wanneer dat wordt vereist. Onder haar leiding leveren ze een uitzonderlijke prestatie. Zelfs via livestream spat de energie nog van het toneel, mede dankzij de goede cameravoering. ‘De Panter’ is minutieus geconstrueerd en de verschillende theatrale elementen en media versterken elkaar. De voorstelling is volwassen en tegelijkertijd spannend.”

Meest indrukwekkende dansprestatie – Chloé Albaret in ‘Aperture’
Choreografie Edward Clug bij Nederlands Dans Theater 1

De jury: “Ook dit seizoen trok Chloé Albaret de ogen van alle toeschouwers naar zich toe in de voorstellingen van het Nederlands Dans Theater. Albaret beheerst de danstalen van verschillende choreografen tot in de finesse en voegt daar een extra mysterieuze, theatrale laag aan toe in haar interpretaties. In ‘Aperture’ schakelt ze op fenomenale wijze tussen ingehouden emoties en expressief verlangen. Haar beheersing van de danstaal van Edward Clug is overtuigend en fijnzinnig in scherpe, hoekige bewegingen met een zachte menselijke toets.”

De jury
De genomineerden en de winnaars van de Zwanen worden bepaald door de VSCD-dansjury, die tevens de programmaredactie van de Nederlandse Dansdagen vormt. Er worden circa tien voorstellingen geselecteerd die de ontwikkelingen in de Nederlandse dans uitdrukken en tijdens het festival worden vertoond. De jury van 2021 bestaat uit: Rob van Steen (juryvoorzitter, directeur Theaters Tilburg), Iselle Claassens (programmeur Parktheater Eindhoven en artistiek coördinator The Ruggeds), Brigitte De Goeij (De Goeij Cultuur en Zaken), Geesje Prins (hoofd programma Amare), Swantje Schäuble (Docent Theorie Lucia Marthas Institute for Performing Arts en De Nationale Balletacademie), Marcelle Schots (hoofdredacteur en criticus Movement Exposed Critical Space en eigenaar Movement Exposed Gallery Space), Leo Spreksel (dramaturg en adviseur), Violien Vocks (programmeur Parkstad Limburg Theaters).

Winnaar Dalton Jansen
Jonge choreograaf Dalton Jansen gebruikt de Antilliaanse cultuur en zijn plek en rol daarin als inspiratie voor zijn creaties, met thema’s als inclusie en diversiteit. Hij combineert meerdere disciplines, zoals spoken word, hip hop, contemporary en break dance. De jury koos hem unaniem als winnaar: “De jury typeert Dalton Jansen als een autonoom, ambachtelijk gerichte maker, die met uiteenlopende dansers een heldere danstaal weet te creëren. Met zijn activistische werkwijze is hij in staat te verbinden met een breed publiek, dat veelal nog niet de weg naar het theater vindt en zich in zijn werk kan herkennen. Een waardevolle toevoeging aan het Nederlandse danslandschap.” Met zijn nieuwe, nog titelloze productie wil hij een onderzoek naar Rastafari en reggae toevoegen aan zijn vocabulaire.

De jury onder leiding van festivaldirecteur Ronald Wintjens bestond verder uit Helmy Koolen, manager Economie en Cultuur bij Gemeente Maastricht, choreograaf/dramaturg Hans Tuerlings en Jop Vermeesch, artistiek leider HFC crew. Het jurypanel werd dit jaar versterkt met Marc Maris, dansprogrammeur Korzo, en Jolanda Spoel, directrice van het Bijlmer Parktheater.

Winnaar Honey Eavis
Choreograaf/theatermaker Honey Eavis vindt zichzelf een ‘hiphophead’. Ze is gespecialiseerd in zwarte, sociale dansvormen, het werken met grote, diverse groepen en het combineren van hiphop met andere kunstvormen. Uit het juryrapport: “Dit is een blijk van waardering voor de potentie die Honey Eavis toont om met haar hiphopdans voor een jong publiek een stempel te drukken op de Nederlandse jeugddanswereld. De jury is onder de indruk van haar heldere drijfveren. Met haar hiphopdans voor kinderen boort zij een nieuw publiek aan, waarbij ze haar eigen ervaringen verknoopt met de leefwereld van de jonge doelgroep. Bovendien heeft ze als vrouw een voortrekkersrol in de hiphopwereld. De prijs is een erkenning voor haar interactieve en inclusieve manier van werken, die hopelijk nieuwe deuren voor haar opent.”

De jurycommissie bestond naast voorzitter en festivaldirecteur Ronald Wintjens uit journalist/recensent Wendy Lubberding, Rinus Sprong, artistiek directeur De Dutch Don’t Dance Division, choreograaf/artistiek leider Stefan Ernst choreograaf, marketingconsultant Janneke Schmeitz en choreograaf/artistiek leider Josephine van Rheenen.